Khủng hoảng tuổi lên 2 là gì? Khủng hoảng tuổi lên 2 kéo dài bao lâu?
Khủng hoảng tuổi lên 2 là gì? Khủng hoảng tuổi lên 2 kéo dài bao lâu?
Mỗi gia đình đều trải qua những giai đoạn đặc biệt trong hành trình nuôi dạy con cái, và tuổi lên 2 là một trong những giai đoạn đầy thử thách mà các bậc phụ huynh thường phải đối mặt. Đó là lúc trẻ bắt đầu khám phá thế giới xung quanh, thể hiện cá tính riêng biệt và đồng thời phát triển khả năng ngôn ngữ và tư duy của mình. Tuy nhiên, bên cạnh những giai đoạn phát triển đáng tự hào, nhiều trẻ cũng trải qua giai đoạn "khủng hoảng" tuổi lên 2, với những biểu hiện bất thường về hành vi và tâm lý. Vậy khủng hoảng tuổi lên 2 là gì? Những dấu hiệu nào cho thấy con bạn đang bước vào giai đoạn này? Và làm sao để ứng phó hiệu quả với những thay đổi này? Bài viết sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm về hiện tượng này và những giải pháp để đồng hành cùng con trong quãng thời gian đầy thử thách này.
Thế nào là khủng hoảng tuổi lên 2?
Khủng hoảng tuổi lên 2 là một giai đoạn phát triển bình thường ở trẻ nhỏ, thường xảy ra từ khoảng 18 tháng tuổi đến 3 tuổi. Đây là lúc trẻ bắt đầu phát triển ý thức về bản thân, mong muốn được tự lập và thể hiện sự độc lập của mình. Trẻ bắt đầu hiểu được sự khác biệt giữa mình và người khác, và thường có xu hướng khẳng định bản thân bằng cách phản kháng, cãi lời, ném đồ, giận dỗi,...
Khủng hoảng tuổi lên 2 xảy ra từ 18 tháng tuổi đến 3 tuổi
Giai đoạn này được ví như một cuộc cách mạng nhỏ - cuộc cách mạng về tâm lý và hành vi của trẻ. Trẻ đang cố gắng học cách kiểm soát bản thân và thế giới xung quanh, đồng thời khám phá khả năng và giới hạn của mình. Thay vì chỉ đơn thuần nghe lời và làm theo người lớn, trẻ bắt đầu hình thành ý thức riêng và muốn thể hiện ý chí của mình. Sự thay đổi này mang đến những thách thức mới cho các bậc phụ huynh, đòi hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết và kỹ năng ứng xử phù hợp để hướng dẫn và hỗ trợ con vượt qua giai đoạn này một cách hiệu quả.
Các dấu hiệu nhận biết trẻ bị khủng hoảng tuổi lên 2
Khủng hoảng tuổi lên 2 thường được nhận biết qua một số dấu hiệu điển hình về hành vi và tâm lý của trẻ. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp:
Trẻ hay cáu gắt ăn vạ mỗi khi người khác không hiểu bé muốn gì
Đây là một trong những dấu hiệu thường thấy nhất của khủng hoảng tuổi lên 2. Trẻ bắt đầu có ý thức về bản thân và muốn thể hiện mong muốn, nhu cầu của mình. Tuy nhiên, do khả năng ngôn ngữ và giao tiếp chưa phát triển hoàn thiện, bé thường gặp khó khăn trong việc diễn đạt ý đồ của mình. Khi bé không được đáp ứng hoặc không được hiểu, bé sẽ phản ứng bằng cách cáu gắt, giận dỗi, khóc lóc, la hét, thậm chí là ăn vạ.
Có các hành động như đá, cắn, đánh người khác
Bên cạnh những biểu hiện về mặt ngôn ngữ, trẻ cũng có thể bộc lộ tâm trạng khó chịu, giận dữ thông qua hành động. Trẻ có thể đá, cắn hoặc đánh người khác khi không hài lòng, khi muốn thể hiện sự nổi loạn và khẳng định bản thân. Hành động tấn công, gây tổn thương cho người khác của trẻ ở độ tuổi này thường xuất phát từ sự bộc phát cảm xúc, chưa ý thức được mức độ nghiêm trọng và hậu quả của hành động của mình. Tuy nhiên, điều quan trọng là bố mẹ cần nghiêm khắc và kiên quyết ngăn chặn hành vi này ngay từ đầu. Bố mẹ cần giải thích cho trẻ hiểu hành động của mình là sai trái và dạy trẻ những cách thể hiện cảm xúc tích cực.
Trẻ có thể đá, cắn hoặc đánh người khác khi không hài lòng
Dễ tức giận, cảm xúc thất thường
Trẻ nhỏ ở độ tuổi này thường có những thay đổi bất ngờ về tâm trạng. Do hệ thần kinh của trẻ vẫn đang trong giai đoạn phát triển, trẻ chưa có đủ khả năng để điều khiển cảm xúc của mình một cách hiệu quả. Một lúc trước bé đang vui vẻ, cười đùa, nhưng chỉ một lát sau bé có thể trở nên giận dữ, khóc lóc, la hét mà không rõ lý do. Sự thay đổi này có thể sẽ khiến bố mẹ cảm thấy bối rối và khó xử trong việc xử lý tình huống.
Nói “Không” nhiều hơn
"Không" là một trong những từ ngữ đầu tiên mà trẻ học được và cũng là một trong những từ ngữ được trẻ sử dụng nhiều nhất trong giai đoạn khủng hoảng tuổi lên 2. Trẻ có thể nói "không" với tất cả mọi thứ, từ việc ăn uống, mặc quần áo đến việc đi ngủ. Đây là cách trẻ thể hiện sự độc lập và khẳng định cá tính của mình.
Bố mẹ cần hiểu rằng việc trẻ thường xuyên nói "không" là một cách để trẻ khẳng định bản thân và thể hiện quyền tự chủ.
Trẻ thường xuyên nói "không"
Thích gì làm nấy, làm theo ý mình
Sự bướng bỉnh, muốn làm theo ý mình là một phần của quá trình trưởng thành. Trẻ bắt đầu có ý thức về bản thân và muốn làm theo ý mình. Trẻ thường tỏ ra bướng bỉnh, không chịu nghe lời, muốn kiểm soát mọi thứ xung quanh. Trẻ có thể phản kháng khi bố mẹ yêu cầu làm việc gì đó, hoặc cố tình làm trái ý bố mẹ. Đây là lúc trẻ đang cố gắng khẳng định bản thân và tìm kiếm sự độc lập.
Biếng ăn, khóc đêm, khó ngủ
Khủng hoảng tuổi lên 2 cũng có thể ảnh hưởng đến thói quen ăn uống và giấc ngủ của trẻ. Trẻ có thể biếng ăn, ăn ít hơn bình thường hoặc thậm chí là từ chối ăn những món ăn mà trước đây bé rất thích. Trẻ cũng có thể khóc đêm, khó ngủ hoặc tỉnh giấc vào nửa đêm. Sự thay đổi về thói quen ăn uống và giấc ngủ của trẻ có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có thể kể đến sự thay đổi về tâm lý, nhu cầu về sự an toàn, sự tò mò khám phá thế giới xung quanh.
Khủng hoảng tuổi lên 2 kéo dài bao lâu?
Thông thường, khủng hoảng tuổi lên 2 kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm, từ khoảng 18 tháng tuổi đến 3 tuổi.
Giai đoạn này là một quá trình tự nhiên trong quá trình phát triển của trẻ. Không phải tất cả trẻ em đều trải qua khủng hoảng tuổi lên 2 với cường độ như nhau. Một số trẻ có thể trải qua giai đoạn này một cách nhẹ nhàng, trong khi một số trẻ khác có thể gặp phải nhiều vấn đề hơn.
Bố mẹ không nên quá lo lắng về thời gian kéo dài của khủng hoảng tuổi lên 2. Điều quan trọng là bố mẹ cần theo sát sự phát triển của con, quan sát các dấu hiệu bất thường và có những can thiệp kịp thời khi cần thiết.
Khủng hoảng tuổi lên 2 kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm
Chuyên gia gợi ý các cách để đối phó khủng hoảng tuổi lên 2 ở trẻ
Bố mẹ nên nhớ rằng khủng hoảng tuổi lên 2 là một giai đoạn bình thường và là một phần quan trọng trong quá trình phát triển của con. Hãy kiên nhẫn, thấu hiểu và ứng xử phù hợp với các dấu hiệu này. Dưới đây là một số gợi ý từ các chuyên gia để đối phó hiệu quả với khủng hoảng tuổi lên 2:
Thấu hiểu tâm lý của con và đồng cảm
Điều quan trọng nhất là bố mẹ cần thấu hiểu tâm lý của con, biết được những khó khăn, những cảm xúc và những mong muốn của con trong giai đoạn này. Bố mẹ cần dành thời gian để trò chuyện, lắng nghe và chia sẻ với con. Khi bố mẹ hiểu và đồng cảm, con sẽ cảm thấy được yêu thương, được an ủi giúp dễ dàng hơn trong việc xử lý tình huống. Ví dụ, thay vì la mắng con khi con nói "không", bố mẹ có thể nhẹ nhàng hỏi con "Con không muốn ăn món này đúng không?", "Con muốn ăn món gì khác?", "Con có thể nói cho mẹ biết tại sao con không muốn ăn món này?". Những câu hỏi này thể hiện sự tôn trọng và quan tâm của bố mẹ, giúp con cảm thấy được lắng nghe và hiểu rõ, từ đó sẽ dễ dàng hợp tác hơn.
Tham khảo về: Hướng dẫn cách nuôi con theo phương pháp easy
Bố mẹ cần thấu hiểu tâm lý của con
Kiên nhẫn và ứng xử linh hoạt với sự biến đổi thất thường của con
Khủng hoảng tuổi lên 2 đi kèm với những thay đổi thất thường về cảm xúc. Trẻ có thể dễ dàng bộc phát cảm xúc, giận dỗi, khóc lóc, la hét mà không rõ lý do. Lúc này, bố mẹ cần kiên nhẫn và ứng xử linh hoạt, không nên la mắng, áp đặt hoặc phớt lờ con. Thay vào đó, bố mẹ cần giữ bình tĩnh, nói chuyện nhẹ nhàng và dỗ dành con một cách khéo léo.
Thay vì phản ứng tiêu cực, bố mẹ cần tạo cơ hội cho trẻ lựa chọn, đưa ra những quyết định đơn giản trong cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, thay vì bắt buộc con ăn món này, bố mẹ có thể hỏi con muốn ăn món nào, sau đó đưa ra lựa chọn phù hợp.
Dự đoán khoảng thời gian diễn ra sự kích động của trẻ
Bố mẹ cần quan sát con và dự đoán khoảng thời gian mà con thường dễ bị kích động. Ví dụ, con thường giận dỗi vào lúc buổi sáng sớm, lúc đói, lúc mệt mỏi hoặc lúc bị từ chối một điều gì đó. Biết được những dấu hiệu này, bố mẹ có thể chuẩn bị trước hoặc hạn chế những yếu tố có thể kích thích con bị kích động.
Sự dự đoán và phòng ngừa là cách để bố mẹ hạn chế những tình huống không mong muốn xảy ra. Bố mẹ có thể chuẩn bị đồ chơi yêu thích của con, những món ăn con thích hoặc những hoạt động vui chơi để làm dịu cơn giận của con.
Dự đoán khoảng thời gian diễn ra sự kích động của trẻ
Nói cho bé biết bố mẹ định làm gì trước khi hành động
Trước khi làm bất cứ điều gì liên quan đến con, bố mẹ nên nói cho con biết bố mẹ định làm gì. Ví dụ, trước khi bế con lên, bố mẹ nói "Bây giờ mẹ sẽ bế con lên nhé". Trước khi cho con ăn, bố mẹ nói "Bây giờ mẹ sẽ cho con ăn". Điều này giúp con cảm thấy được tôn trọng và dễ dàng hợp tác hơn. Việc thông báo ý định trước khi hành động giúp trẻ hiểu rõ những gì sẽ xảy ra tiếp theo. Điều này giảm thiểu sự bất ngờ, từ đó hạn chế sự phản kháng của trẻ. Hạn chế việc nói cho con biết bố mẹ định làm gì ngay khi con đang bị kích động, bởi lúc này con có thể không nghe bố mẹ nói gì.
Có thể tìm hiểu thêm về: Tổng hợp các thực đơn ăn dặm kiểu Nhật giúp bé phát triển khỏe mạnh, chóng lớn
Kết luận
Khủng hoảng tuổi lên 2 là một giai đoạn phát triển bình thường ở trẻ nhỏ, là dấu hiệu cho thấy trẻ đang học cách tự lập và khẳng định bản thân. nobinobi hi vọng bố mẹ hiểu rõ những dấu hiệu của khủng hoảng tuổi lên 2 và ứng xử một cách kiên nhẫn, thấu hiểu, linh hoạt. Hãy tạo cho trẻ một môi trường an toàn, thân thiện, đầy yêu thương để trẻ có thể tự do thể hiện bản thân và phát triển một cách tốt nhất.
Khám phá thêm
Các bài viết liên quan
